Od kilku lat kwestia segregacji śmieci nabrała szybszego tempa. Wprowadzane są nowe zarządzenia, ale także wzrasta świadomość społeczeństwa w tym obszarze. Ludność coraz skrupulatniej przestrzega przepisów dotyczących segregacji, nie tylko z uwagi na ryzyko poniesienia kary finansowej, ale ze względu na nabytą wiedzę na temat recyklingu i ochrony środowiska. To cieszy, choć z drugiej strony – pojawiły się mity na temat segregacji odpadów. Spróbujmy je obalić.
1. Pojedyncze działanie znaczy tyle co nic
Nie jest to prawda. Niemal codziennie odbieramy informacje medialne o zanieczyszczaniu środowiska naturalnego, przedostawaniu się szkodliwych związków chemicznych do atmosfery bądź śmieci i nieczystości do wód. Najbardziej spektakularne są katastrofy ekologiczne wywołane przez duże zakłady przemysłowe, wycieki paliwa z tankowców, itp. Tymczasem nawet jeden człowiek ma wpływ na ograniczenie zanieczyszczania i na recykling. Przykładowo, jedna szklana butelka poddana ponownemu przetworzeniu daje 4 godziny oszczędności energii, wykorzystywanej do oświetlenia pokoju. Około 60 kg makulatury daje tyle surowca do produkcji papieru, ile jedno drzewo. 35 butelek plastikowych wystarczy do wyprodukowania polaru na uszycie jednej bluzy. I tak dalej…
2. Po co segregować, skoro w śmieciarkach i tak odpady są mieszane?
Nie są mieszane. Wywóz odpadów posegregowanych odbywa się w dwóch rodzajach śmieciarek. W komorach śmieciowych pojazdów do wywozu odpadów znajdują się przegrody, w których umieszczane są poszczególne frakcje śmieci. Jeżeli komora śmieciowa jest pozbawiona przegród, oznacza to, że pojazd odbierze tylko jeden rodzaj śmieci, natomiast inne frakcje zostaną odebrane przez inny pojazd w innym terminie.
3. Selektywna zbiórka odpadów jest kosztowna
Nieprawda. Osoby, które segregują odpady, ponoszą znacznie niższe opłaty za ich wywóz, niż osoby, które nie segregują. Jest to działanie motywujące do selektywnej zbiórki. Poza tym recykling wiąże się długofalowo z niższymi kosztami; umożliwia znaczne zmniejszenie emisji gazów trujących, wymaga zużycia o wiele mniejszej ilości paliw, energii i wody niż produkcja z surowców pierwotnych, itp., co ewidentnie ogranicza koszty. Dzięki recyklingowi zmniejsza się też liczba wysypisk śmieci, a więc maleją także koszty ich utrzymania.
4. Mycie opakowań jest czasochłonne
Mit. Butelki, słoiki i inne opakowania szklane wrzucamy do przeznaczonego na nie pojemnika bez mycia, jedynie pozbawiamy je nakrętek. Podobnie nie ma potrzeby mycia plastikowych opakowań jednorazowych po dżemach, serach, jogurtach, itp. przetworach, które – po usunięciu metalowej przykrywki – gromadzi się w odpowiednim pojemniku. Nie jest konieczne zużywanie cennej wody na mycie tych opakowań w domu, bowiem ich dokładne czyszczenie i mycie odbywa się mechanicznie w firmach recyklingowych.
5. Wszystko można przerobić
Niestety, nie wszystko. Dlatego potrzebna jest wiedza na temat odpadów, które nadają się (lub nie) do ponownego przetworzenia. Przykładowo, niezdatne do recyklingu są torebki na żywność, wykonane z papieru i z celofanowym okienkiem, koperty z okienkami czy inne wyroby z materiałów łączonych. Ponadto w przypadku żywności opakowanie często ulega zatłuszczeniu, a zatłuszczony papier do recyklingu w ogóle się nie nadaje. Dlatego podstawą są racjonalne zakupy; lepiej kupować produkty na wagę i pakować je w torebki z jednego materiału, np. folii, który w całości można przeznaczyć na surowiec wtórny. Nie do użytku są papierowe opakowania po tłuszczach spożywczych – papier jest w zasadzie laminatem, do tego zatłuszczonym. Także plastikowe butelki po olejach i oliwach nie nadają się do recyklingu.
6. Odpady biodegradowalne są przyjazne środowisku
Owszem, ale zależy to od miejsca, do którego trafią. Biodegradowalność oznacza, że odpady ulegają naturalnemu rozkładowi w naturalnym środowisku. Resztki spożywcze, tkaniny naturalne czy włókna celulozowe, jeżeli znajdą się w miejscu, w którym mogą się bez przeszkód rozłożyć, zawarte w nich cząsteczki węgla uwalniają się do atmosfery pod postacią dwutlenku węgla.
Niestety, większość odpadów, także biodegradowalnych, trafia na wysypiska, gdzie są składowane w hałdach, w których wnętrzu panuje wyższa temperatura i dostęp tlenu jest minimalny. Cząsteczki węgla w procesie rozkładu bez dostępu tlenu stają się cząsteczkami metanu – gazu cieplarnianego wielokrotnie silniejszego od dwutlenku węgla i trującego.
Z powyższego wynika, że odpady biodegradowalne są przyjazne dla środowiska jedynie wówczas, kiedy zostaną powtórnie przetworzone (papier) lub skompostowane (żywność). Jest to kolejny argument przemawiający za segregowaniem śmieci.
Ułatwienia dla mieszkańców
Akcja segregowania odpadów to nie tylko propaganda medialna i regulacje prawne. To także konkretne działania, prowadzone w całym kraju, celem uproszczenia czynności w tym zakresie. Firmy wywożące śmieci dysponują różnokolorowymi pojemnikami, workami typu big-bag i kontenerami specjalnie przeznaczonymi na poszczególne frakcje odpadów. Np. kontenery na śmieci w Poznaniu oferowane są w różnych wielkościach i kolorach, między innymi:
- Kontenery na śmieci elastyczne – przeznaczone do odpadów pozostałych po pracach ogrodowych: skoszona trawa, liście, drobne gałęzie
- Kontenery recyklingowe – podzielone na komory, umożliwiające segregację odpadów według obowiązujących przepisów
- Kontenery na odpady wielkogabarytowe – do składowania gruzu, wielkogabarytowych odpadów, np. budowlanych. Są to bardzo duże pojemniki, o pojemności minimum 1000 litrów, transportowane za pomocą specjalnych pojazdów, posiadających mechanizmy załadunkowo – wyładunkowe. Takie kontenery są wyprodukowane z materiałów, gwarantujących ich wysoką wytrzymałość.
Wiele firm oferuje kontenery na odpady nie tylko wysokiej jakości i zgodne z obowiązującymi przepisami, ale także o parametrach ułatwiających parkowanie w różnych miejscach i nienaruszających porządku estetycznego obsługiwanego terenu.
