Ostatni żyjący „Cichociemny” mieszka w Gliwicach

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2016 „Rokiem Cichociemnych”.

Sejmik Województwa Śląskiego, na wniosek Marszałka Województwa Śląskiego, nadał Aleksandrowi Tarnawskiemu ps. „Upłaz” – ostatniemu żyjącemu cichociemnemu – Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego.

Aleksander Tarnawski mieszka w Gliwicach. 7 września 2014 roku, w wieku 93 lat, wykonał w tandemie spadochronowym kolejny skok spadochronowy z żołnierzami jednostki GROM. Obecnie jest honorowym kombatantem Jednostki Wojskowej GROM, która dziedziczy tradycje i obyczaje cichociemnych.

„Nadanie Złotej Odznaki Honorowej za Zasługi dla Województwa Śląskiego jest hołdem złożonym p. Aleksandrowi Tarnawskiemu, docenieniem jego wkładu w służbę i pracę dla regionu. Jest to również forma oddania szacunku bohaterskim czynom 316 cichociemnych i wszystkim walczącym za Ojczyznę. Wierzymy, że dzisiejsza uroczystość w historycznej Sali Sejmu Śląskiego to również istotny wkład w propagowanie wartości patriotycznych i ważny sygnał dla mieszkańców województwa śląskiego, że szanujemy i doceniamy tych, którym zawdzięczamy życie i wolność” – mówił w laudacji przewodniczący Sejmiku Grzegorz Wolnik.

„To ja jestem zaszczycony, że spotyka mnie takie wyróżnienie. To ja powinienem być wdzięczny Śląskowi za to, że mogłem tutaj żyć, uczyć się, pracować i dobrze się tutaj czuć. Choć nie jestem rodowitym Ślązakiem, to czuję się z tym regionem bardzo związany” – powiedział Aleksander Tarnawski.

Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz” urodził się 8 stycznia 1921 r. w Słocinie. W 1938 roku ukończył Gimnazjum Państwowe w Chorzowie. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Lwowskiego. We wrześniu 1939 roku nie był zmobilizowany. Został zatrzymany przez milicję radziecką w Drohobyczu, a po zwolnieniu 26 października 1939 roku przekroczył granicę polsko-węgierską. Po opuszczeniu obozu dla uchodźców na Węgrzech w grudniu 1939 roku przedostał się do Francji, gdzie został przydzielony do 1 batalionu 1 Pułku Piechoty 1 Dywizji Grenadierów. Po klęsce Francji został ewakuowany statkiem do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł pod brytyjskie dowództwo i został skierowany do Szkoły Podchorążych Broni Pancernej w Crawford. Od października 1941 roku do 22 maja 1943 roku pełnił służbę wojskową w 1 Pułku Pancernym 16 Brygady Pancernej, a później 1 Dywizji Pancernej.

Zgłosił się do służby w kraju. Po konspiracyjnym przeszkoleniu w dywersji i broni pancernej został zaprzysiężony 23 września 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Po odbyciu stażu w oddziałach brytyjskich został przetransportowany do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech. Zrzutu dokonano w nocy z 16 na 17 kwietnia 1944 roku w ramach operacji „Weller 12” dowodzonej przez kapitana nawigatora Edwarda Bohdanowicza. W tej operacji wraz z Aleksandrem Tarnawskim zrzuceni zostali także podporucznicy Stefan Górski „Brzeg” i Marian Kuczyński „Zwrotnica”. Zrzut odbył się na placówkę odbiorczą „Kanapa” położoną koło wsi Baniocha koło Góry Kalwarii pod Warszawą.

Po aklimatyzacji w Warszawie i w Świdrze ppor. Aleksander Tarnawski „Upłaz” otrzymał w maju 1944 roku przydział służbowy do Okręgu Nowogródek AK, gdzie dotarł – z zalegalizowanymi dokumentami jako członek Organizacji Todta – około 22 czerwca 1944 roku, wraz z cichociemnym Gustawem Heczką (z którym był wcześniej desantowany pod Baniochą).Po zajęciu Okręgu Nowogródek AK przez wojska radzieckie, około 19 lipca 1944 roku Aleksander Tarnawski przedostał się przez Grodno, Białystok i Lublin do Otwocka w grupie ppłk. Janusza Prawdzica-Szlaskiego. Losy tej grupy oficerów 3 i 7 batalionów 77 Pułku Piechoty AK do października 1944 roku są niejasne.

W 1945 roku Aleksander Tarnawski otrzymał pracę w Polskim Radiu w Warszawie. Po zakończeniu wojny całe życie zawodowe związał ze Śląskiem. Do 1947 r. pracował jako laborant w kopalni węgla kamiennego Walenty Wawel w Rudzie Śląskiej, następnie studiował na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej. Studia te ukończył w 1949 r. z tytułem magistra inżyniera chemika. W kolejnych latach pracował m.in. jako młodszy asystent, a później starszy asystent w katedrze Chemii Fizycznej Politechniki Śląskiej, adiunkt w Instytucie Metali Nieżelaznych, starszy inżynier laboratoryjny w Instytucie Przemysłu Tworzyw i Farb w Gliwicach. W 1990 roku przeszedł na emeryturę.

Obecnie p. Aleksander Tarnawski współdziała z jednostką Grom w Gliwicach, propagując i kultywując tradycje patriotyczne, szczególnie wśród młodzieży. W 2016 r. opublikowana została książka o jego losach i walce pt. ,,Ostatni”. 7 września 2014 roku, w wieku 93 lat, wykonał w tandemie spadochronowym kolejny skok z żołnierzami jednostki GROM. Obecnie jest honorowym kombatantem Jednostki Wojskowej GROM, która dziedziczy tradycje i obyczaje cichociemnych.

Za swoje dokonania został czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, otrzymał także Srebrny Krzyż Zasługi.