Po raz kolejny Czytelnik zadaje pytanie związane z prawem spadkowym. Na pytania odpowiadają radcy z kancelarii „AMC Mianowska, Chwastek”.
Z opisanej przez Czytelnika w pytaniu sytuacji wynika, iż z woli spadkodawcy, na podstawie własnoręcznego testamentu został jedynym spadkobiercą, po śmierci spadkodawcy testament uległ jednak zniszczeniu, i to celowemu przez pozostałego, pominiętego spadkobiercę. Czytelnik pyta, co może zrobić w takiej sytuacji i czy dziedziczenie w oparciu o zniszczony testament jest jeszcze w ogóle możliwe.
Udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie zależy od okoliczności konkretnego przypadku. Przede wszystkim należy wskazać, że istnieje co do zasady możliwość odtworzenia treści zniszczonego testamentu w oparciu o inne środki dowodowe a tym samym w konsekwencji dziedziczenie w oparciu o taki testament.
Co prawda kodeks postępowania cywilnego co do zasady zabrania odtwarzania treści dokumentu w oparciu o np. zeznania świadków ale przewidziane są wyjątki gdy jest to możliwe. Jednym z tych wyjątków jest sytuacja zagubienia lub właśnie zniszczenia dokumentu. W takiej sytuacji możliwe staje się odtworzenie w postępowaniu przed sądem treści zniszczonego dokumentu oraz ustalenie faktu sporządzenia testamentu w przepisanej formie (tj. własnoręcznie w całości przez spadkodawcę). Możliwość taką dopuszcza także wyraźnie Sąd Najwyższy. Przede wszystkim będzie tu chodziło o zeznania świadków, którzy naocznie widzieli zniszczony dokument i potrafią odtworzyć jego treść, a tym samym wolę spadkodawcy. Odtworzenie będzie obejmowało przede wszystkim podanie przez świadków, iż testament został w ogóle sporządzony, przez konkretnego spadkodawcę oraz, że spadkodawcą wskazał konkretną osobę jako spadkobiercę/spadkobierców. Bardzo pomocna może być także kopia testamentu jeśli została wcześniej wykonana.
Oczywiście brak możliwości wykazania powyżej określonych okoliczności poważnie utrudni, o ile nie uniemożliwi udowodnienie faktu sporządzenia testamentu i jego treści, stąd decydować, o tym będą zawsze okoliczności konkretnego przypadku.
Ustalenia powyższe następują w postępowaniu przed Sądem w ramach postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.
——
Porad prawnych w portalu infogliwice.pl udziela Kancelaria Radców Prawnych „AMC Anna Mianowska, Michał Chwastek”, ul. Józefa Lompy 6/1, 44-100 Gliwice, tel. 784 009 991
