Zostało 100 dni do momentu, kiedy pierwsi wyborcy oddadzą swoje głosy na kandydatów do Parlamentu Europejskiego. W drugich co do wielkości demokratycznych wyborach na świecie, 400 milionów ludzi może zadecydować o składzie nowego Parlamentu Europejskiego.
751 posłów i posłanek, którzy rozpoczną swoją pracę w lipcu, będzie odpowiedzialnych nie tylko za kierunek, w którym zmierzać będzie europejska polityka, ale również za wybór przewodniczącego Komisji Europejskiej, władzy wykonawczej Unii Europejskiej. „W Polsce wybory odbędą się 25 maja ” – powiedział na dzisiejszej konferencji prasowej w Biurze Informacyjnym PE w Polsce szef Krajowego Biura Wyborczego Kazimierz Wojciech Czapliński.
Dlaczego te wybory są inne?
Wzrost znaczenia Parlamentu Europejskiego od 2009 roku był szczególnie widoczny w momencie, gdy Unia Europejska przechodziła przez kryzys gospodarczy. Posłowie przygotowali legislację dotyczącą m.in. dyscypliny budżetowej, zamykania upadających banków oraz ograniczenia premii dla bankierów. Wybory w maju umożliwią wyborcom wpływ na kierunek, w którym zmierza Europa, zarówno w walce z kryzysem jak i w innych ważnych, codziennych kwestiach.
Po raz pierwszy w historii skład Parlamentu Europejskiego zadecyduje, kto będzie przewodniczył nowej Komisji Europejskiej, organowi wykonawczemu UE odpowiedzialnemu za inicjację działań legislacyjnych oraz nadzór nad ich wprowadzaniem. Dzięki nowym zasadom, szefowie rządów państw Unii będą musieli zaproponować kandydata na przewodniczącego na podstawie wyników wyborów. Parlament Europejski wybierze nowego przewodniczącego Komisji Europejskiej większością głosów, tj. minimum 376 z 751 posłów musi poprzeć tą kandydaturę. W związku z tym grupy polityczne wystawiają swoich kandydatów na najważniejsze stanowisko w Unii już w kampanii wyborczej, dając obywatelom wpływ na to, kto zostanie przewodniczącym Komisji Europejskiej.
Nowa większość parlamentarna będzie również kształtować politykę europejską przez kolejne 5 lat. Parlament – jedyna bezpośrednio wybierana instytucja unijna – jest teraz podporą europejskiego systemu decyzyjnego. Parlament Europejski ma w tym momencie taki sam wpływ na praktycznie wszystkie aspekty prawa unijnego jak rządy poszczególnych państw członkowskich. Dzięki temu, głos wyborców w tych wyborach jest ważny jak nigdy.
W Parlamencie jest obecnie siedem grup politycznych reprezentujących przeszło 160 partii.
Zgodnie z zasadami Parlamentu, członków grup politycznych muszą łączyć poglądy polityczne oraz muszą się one składać z przynajmniej 25 członków z przynajmniej ćwierci państw członkowskich (obecnie z przynajmniej 7 krajów). Posłowie, którzy nie chcą należeć bądź nie mogą dołączyć do grupy nazywani są niezrzeszonymi.
Ordynacja wyborcza
Istnieją ogólne zasady Unii Europejskiej dotyczące wyborów do PE, jednak ordynacja wyborcza jest w dużej mierze uzależniona od decyzji poszczególnych państw. Na przykład każde z państw członkowskich sama decyduje czy listy są zamknięte czy otwarte lub czy stosuje się próg wyborczy (tak długo jak próg nie przekracza 5%). Ordynacja różni się w poszczególnych krajach. Bierne prawo wyborcze zagwarantowane jest od 18 roku życia, z wyjątkiem Austrii gdzie można głosować od momentu ukończenia 16 roku życia. Czynne prawo wyborcze w większości krajów wynosi 18 lat (w Polsce 21 lat). W Belgii, Grecji, Luksemburgu i na Cyprze głosowanie jest obowiązkowe.