Ból mięśni – czy może być objawem choroby?

Ból mięśni i stawów to dolegliwości, które mogą mieć różne przyczyny. W wielu przypadkach bóle mięśniowe mogą zwiastować poważną chorobę o charakterze przewlekłym lub być objawem towarzyszącym w przebiegu infekcji. Jak powstaje ból mięśni i w jakich chorobach występuje ból mięśni i stawów?

Mechanizm powstawania bólu mięśni

Ból mięśni i stawów to stan patologiczny organizmu i należy go traktować jako sygnał ostrzegawczy. Reakcja na ból może uchronić przed poważniejszymi uszkodzeniami tkanek. Zwykle w momencie odebrania sygnałów bólowych, naturalną reakcją jest ochrona obszaru, który daje dolegliwości. 

Z punktu widzenia fizjologii, ból może być wywołany przez bodźce chemiczne i mechaniczne. Sygnały te są odbierane przez wyspecjalizowane receptory zwane nocyceptorami, a samo zjawisko występowania bólu to nocycepcja. 

Jeżeli bólom mięśni i stawów towarzyszy stan zapalny, podwyższa się wówczas poziom cytokin prozapalnych i neurotransmiterów.

Rodzaje bólu mięśni:

• Ból mięśni receptorowy jest aktywowany przez bodźce dochodzące do receptorów nerwów czuciowych. Sygnał w formie impulsu elektrycznego jest przekazywany do rdzenia kręgowego. 
• Ból mięśni niereceptorowy powstaje, kiedy dochodzi do uszkodzenia struktur obwodowego lub ośrodkowego układu nerwowego. Jest wywołany czynnikami mechanicznymi typu urazy oraz w wyniku zakażeń. 
• Ból mięśni fantomowy, który odczuwają pacjenci po amputacjach. Pacjent odczuwa ból części ciała, której w rzeczywistości nie posiada. 

Ból mięśni – kiedy do niego dochodzi?

Ból mięśni to dolegliwość powodująca dyskomfort i utrudniająca codzienne funkcjonowanie. Dolegliwości bólowych nie wolno lekceważyć, gdyż mogą one być wywołane poważną chorobą. Jeżeli ból mięśni i stawów ma związek z fizycznym uszkodzeniem tkanek, również należy zachować ostrożność i podjąć działania prewencyjne, które uniemożliwiają pogłębienie problemu.  

W jakich przypadkach występuje ból mięśni? 

• Ból mięśni i stawów oraz sztywnienie mięśni występuje w przebiegu chorób przewlekłych. Często jest to ból wszystkich mięśni, więc konieczne jest stosowanie silnych środków przeciwbólowych. Może towarzyszyć chorobom o podłożu reumatycznym, a bóle mięśni i kości pojawiają się u pacjentów zmagających się z chorobą nowotworową. 
• Ból mięśni jest także jednym z objawów infekcji i najczęściej ma miejsce w przebiegu grypy. Podatność na infekcje może świadczyć o obniżonej odporności, dlatego w okresach epidemicznych warto wspomagać organizm preparatami leczniczymi na bazie naturalnych substancji. Roślinami, które wykazują działanie immunomodulujące i aktywujące komórki układu odpornościowego są m.in. pelargonia afrykańska, jeżówka purpurowa i aloes drzewiasty. 
• Ból mięśni i stawów u sportowców to nieuniknione zjawisko. Występowanie bólu mięśni jest najczęściej wynikiem uszkodzenia tkanek. Może powstawać w wyniku urazu mechanicznego lub przeciążenia. Dlatego bóle mięśni i stawów bardzo często dotyczą zawodowych sportowców lub osób podejmujących amatorską aktywność fizyczną. Ból mięśni jest następstwem treningu oporowego, w którego trakcie dochodzi do mikrouszkodzeń włókien mięśniowych. W zależności od partii ciała może to być ból rąk i nóg, czy ból mięśni ramion. Na przykład ból mięśni z przodu ud występuje zwykle po treningu, który angażuje mięśnie czworogłowe uda, jak podczas wykonywania przysiadów.
• Ból mięśni i stawów, osłabienie po wysiłku dotyczy grup zawodowych wykonujących ciężkie prace fizyczne. Podobnie jak u sportowców, u tych osób dochodzi do częstych przeciążeń. Praca w jednej, określonej pozycji przez większość dnia może powodować dyskomfort w postaci bólów mięśniowych. 

W jakich chorobach występuje ból mięśni?

Ból mięśni może być objawem towarzyszącym różnym chorobom, a nie schorzeniem samym w sobie. Naturalnym odruchem jest potrzeba uśmierzenia bólu mięśniowego. Jednak jeżeli pojawiają się symptomy mogące świadczyć o obecności stanu chorobowego, należy udać się po poradę do lekarza i poddać wnikliwej diagnostyce. 

Ból mięśni, stawów i kości – choroby, w których występują:

•     grypa;
•     różyczka;
•     ospa wietrzna;
•     półpasiec;
•     fibromialgia;
•     borelioza;
•     choroby o podłożu reumatycznym;
•     osteoporoza;
•     choroba nowotworowa;
•     niedoczynność tarczycy;  
•     zatrucie lekami i toksynami;
•     choroby tkanki łącznej;
•     zespół przewlekłego zmęczenia;
•     fasciomialgia;
•     kurcze bolesne. 

Bóle stawów, bóle mięśni i kości bardzo często ze sobą współwystępują, gdyż każde pełni funkcję w układzie ruchu. Z tego względu osłabienie mięśni, będzie miało przełożenie na bóle stawów i kośćca.

W przypadku kiedy ból mięśni towarzyszy konkretnej chorobie, leczenie objawowe będzie jedynie tuszowało problem. Konieczne jest leczenie przyczynowe, dlatego niezbędna jest celowana terapia i wyeliminowanie przyczyny powstania bólu mięśni, stawów, kości, czy bóle rąk i nóg. 

Ból mięśni – jak zapobiegać dolegliwościom

Ból mięśni jest sygnałem świadczącym o powstaniu patologicznego stanu, który może być wywołany różnymi czynnikami. W celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia dolegliwości należy podjąć działania profilaktyczne, służące wsparciu elementów układu ruchu. 

1. Ból mięśni, a dieta.

Przyjmowane pożywienie powinno odpowiadać zapotrzebowaniu energetycznemu oraz zabezpieczyć organizm we wszystkie makro i mikroskładniki. Kluczowe będzie zabezpieczenie ustroju w wapń, magnez, fosfor, sód i potas. Dodatkowo warto zastosować suplementację witaminą D3 oraz kwasami tłuszczowymi z rodziny omega-3. 

2. Ból mięśni, a odporność organizmu.

Ból mięśni i stawów powoduje powstawanie towarzyszących podczas dolegliwości cytokin prozapalnych, co obciąża układ immunologiczny. Przy obniżonej odporności organizm jest bardziej podatny na zakażenia, bardziej nasilone objawy podczas infekcji oraz dłuższy czas trwania choroby i dolegliwości bólowych. Preparaty lecznicze na bazie aloesu drzewiastego, pelargonii afrykańskiej i jeżówki purpurowej będą działały immunomodulująco. 

3. Bóle mięśni i stawów, a aktywność fizyczna.

Regularny wysiłek fizyczny o umiarkowanej intensywności będzie miał prewencyjny wpływ na elementy układu ruchu. Stymulowanie mięśni i stawów do pracy, kontrolowane ćwiczenia angażujące określone grupy mięśniowe podczas ćwiczeń wielostawowych, będą miały pozytywny wpływ na sprawność i mobilność ciała.