30 lat temu utworzono Diecezję Gliwicką.
W Uroczystość Zwiastowania Pańskiego obchodzona będzie 30. rocznica utworzenia Diecezji Gliwickiej. Uroczysta Msza Święta dziękczynna z udziałem Biskupów Gliwickich sprawowana będzie w kościele katedralnym pw. św. Ap. Piotra i Pawła o godz. 18.00.
Diecezja gliwicka została erygowana bullą Ojca Świętego Jana Pawła II Totus Tuus Poloniae populus 25 marca 1992 roku. Jej terytorium zostało wydzielone z obszaru dwóch starszych diecezji: z północnej części diecezji katowickiej i z południowo-wschodniej części diecezji opolskiej. Diecezja gliwicka wraz z diecezją opolską i archidiecezją katowicką tworzą obecnie prowincję kościelną: Metropolię Górnośląską.
Nowa diecezja połączyła parafie
Powstanie w 1992 roku nowej diecezji gliwickiej połączyło parafie leżące w środkowej części Górnego Śląska. Ustanowienie Metropolii Górnośląskiej, do której oprócz archidiecezji katowickiej należą także diecezje gliwicka i opolska, usunęło na mapie stare polityczne, a w konsekwencji również i kościelne podziały. Można powiedzieć, że historia Kościoła katolickiego na Górnym Śląsku zatoczyła duże koło i scaliła ponownie w granicach jednej metropolii dwa powojenne Kościoły partykularne: opolski i katowicki, wydzielając z terenów przygranicznych nową diecezję gliwicką. Stare granice poplebiscytowe w zasadzie przestały istnieć (za wyjątkiem 3 zabrzańskich parafii: Makoszów, Kończyc i Pawłowa, należących do archidiecezji katowickiej).
Z chwilą erygowania diecezji, jej stolicą ustanowiono miasto Gliwice, a kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła został podniesiony do godności Kościoła Katedralnego.
Głównymi patronami diecezji gliwickiej są Święci Apostołowie Piotr i Paweł. Ponadto patronuje jej: Matka Boska Piekarska, czczona jako Matka Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, a także św. Anna, czczona od wieków w sanktuarium znajdującym się w obrębie diecezji opolskiej. Na patrona nowej metropolii górnośląskiej obrano św. Jacka Odrowąża, założyciela polskiej gałęzi dominikanów, pochodzącego z Kamienia Śląskiego pod Opolem.
Terytorium Diecezji Gliwickiej
Diecezja gliwicka obejmuje obszar 2 250 km2, z którego 60,6% należało wcześniej do diecezji opolskiej, a 39,4% do diecezji katowickiej. W bulli papieskiej z 1992 roku wymieniono dekanaty lub części dekanatów, które weszły w skład nowo utworzonej diecezji. Dekretami Biskupa Gliwickiego z dnia 12 maja i 25 czerwca 1992 roku zostały utworzone cztery nowe dekanaty: Gliwice-Ostropa, Gliwice-Sośnica, Pławniowice i Żyglin. Z dniem 23 maja 1992 roku weszły w życie dekrety, które na nowo określiły zasięg terytorialny dekanatów. Dekretem Biskupa Gliwickiego z dnia 25 marca 2019 roku wprowadzono nowy podział dekanatów, będący owocem postanowień Pierwszego Synodu Diecezji Gliwickiej. Diecezja liczy obecnie 16 dekanatów, a odległość z najdalej oddalonych parafii do stolicy diecezji wynosi niespełna 60 kilometrów.
Północną część diecezji gliwickiej stanowi pięć dekanatów wchodzących wcześniej do diecezji katowickiej. Są to dekanaty: Lubliniec, Sadów, Tarnowskie Góry, Woźniki i Żyglin. Południową część diecezji gliwickiej stanowią dekanaty należące uprzednio do diecezji opolskiej: Bytom, Bytom-Miechowice, Gliwice, Gliwice-Łabędy, Gliwice-Sośnica, Kuźnia Raciborska, Pławniowice, Pyskowice, Toszek, Zabrze i Zabrze-Mikulczyce.
Diecezja Gliwicka – parafie
Obecnie diecezja liczy 157 parafii. Ponadto na jej terenie znajdują się 3 parafie niepodlegające jurysdykcji biskupa gliwickiego. Są nimi 2 parafie wojskowe w Gliwicach i Lublińcu oraz jedna parafia obrządku ormiańskiego w Gliwicach. Oprócz kościołów parafialnych na terenie diecezji istnieje 20 kościołów filialnych, w których sprawuje się regularnie Msze święte, a także 56 kaplic publicznych i półpublicznych.
źródło: Kuria Gliwice / autor: ks. Adam Fabiańczyk