Gliwicka Radiostacja ma szansę stać się Pomnikiem Historii.
Kolejnym krokiem w tym kierunku było spotkanie gliwickich samorządowców, przedstawicieli kultury i delegatów Narodowego Instytutu Dziedzictwa, które odbyło się 30 marca. Starania o wpisanie Radiostacji na listę Pomników Historii zapoczątkował prezydent Gliwic, Zygmunt Frankiewicz.
Maszt Radiostacji przy ul. Tarnogórskiej jest jednym z najważniejszych zabytków Gliwic i niekwestionowaną wizytówką miasta. Ma około 110 m wysokości, został zbudowany do celów nadawczych i jest jedną z najwyższych, w całości zbudowanych z drewna konstrukcji na świecie. Od 2005 r. Radiostacja jest oddziałem gliwickiego muzeum, w którym odbywają się wydarzenia edukacyjno-kulturalne. W oddziale znajduje się oryginalne wyposażenie techniczne, m.in. nadajnik firmy Lorenz.
– W skład kompleksu, wybudowanego w latach 1934-36, wchodzi wieża antenowa oraz ustawione w podkowę trzy budynki, w tym jeden z zachowanym wyposażeniem radiotechnicznym. Najcenniejszym elementem jest drewniana wieża antenowa, jedna z najbardziej charakterystycznych budowli na Górnym Śląsku i w Polsce. To tutaj, 31 sierpnia 1939 r., miała miejsce prowokacja niemiecka, która została wykorzystana jako pretekst do wkroczenia wojsk hitlerowskich na tereny polskie. Zabytek, który ma zostać wpisany na listę Pomników Historii musi charakteryzować się szczególnymi walorami. Zespół Radiostacji ma je wszystkie – podkreśla Ewa Pokorska, Miejski Konserwator Zabytków w Gliwicach.
To wyjątkowy obiekt, dlatego prezydent Gliwic podjął kroki, by znalazł się na liście Pomników Historii. W 2012 r., na zlecenie miasta, zespół Śląskiego Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach opracował dokumentację zgłoszenia zabytku. Dokumentacja, zaopiniowana przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, w 2013 r. została złożona w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 30 marca 2016 r. na terenie Radiostacji Gliwice odbyło się spotkanie przedstawicieli Wydziału Kultury i Promocji Miasta, Muzeum w Gliwicach, Śląskiej Sieci Metropolitalnej i Narodowego Instytutu Dziedzictwa mające na celu weryfikację wniosku złożonego przez prezydenta Gliwic. Przedstawicielom NID przedstawiono fakty dotyczące konstrukcji, zasad działania wieży nadawczej oraz działań podejmowanych w celu ochrony tego unikatowego zabytku. Stanowisko NID zostanie przekazane Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który przedłoży wniosek Radzie Ochrony Zabytków. Po wyrażeniu pozytywnej opinii Rady, zostanie sporządzony projekt rozporządzenia Prezydenta RP wraz z uzasadnieniem.
Jeżeli uzyska ono akceptację Prezydenta RP, Radiostacja zostanie uznana za Pomnik Historii.
– Ten zaszczytny tytuł przyznawany jest zabytkom o szczególnej wartości historycznej, naukowej i artystycznej, utrwalonym w powszechnej świadomości i mającym duże znaczenie dla dziedzictwa kulturowego Polski – powiedział „Miejskiemu Serwisowi Informacyjnemu – Gliwice” Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.
Mariusz Czuba, zastępca dyrektora NID podkreśla, że obiekty, które ubiegają się o uznanie za Pomnik Historii, powinny nie tylko być przykładem nowatorskich i unikatowych rozwiązań budowlanych i inżynierskich, ale przede wszystkim mieć związek z ważnymi dla Polski wydarzeniami dziejowymi. Gliwicka Radiostacja spełnia obydwa wymagane kryteria.
– Radiostacja Gliwice zajmuje ważne miejsce w historii. Przez lata staraliśmy się jednak, aby nie sprowadzić Radiostacji do roli atrakcji czy ciekawostki. Ważne było dla nas kultywowanie pamięci tragicznych wydarzeń, które rozegrały się tutaj w 1939 roku. Dzisiaj wiele osób i środowisk chętnie relatywizuje historię. Gliwicka Radiostacja jest światkiem zbrodni, która posłużyła jako jeden z pretekstów do rozpętania najokrutniejszej z wojen. Ważne, abyśmy zachowali pamięć o tamtych wydarzeniach i przekazywali ją następnym pokoleniom. Jest interesująca także z czysto technicznego punktu widzenia. Drewniany obiekt tej skali to unikat. Myślę, że nasza wieża w pełni zasługuje na status Pomnika Historii i cieszę się, że może znaleźć się w gronie najważniejszych miejsc pamięci historycznej w Polsce – powiedział „Miejskiemu Serwisowi Informacyjnemu – Gliwice” Zygmunt Frankiewicz, prezydent Gliwic.
Jeśli Radiostacja zostanie wpisana na listę Pomników Historii, będzie można podjąć kolejne kroki, by poszerzyła również listę światowego dziedzictwa UNESCO.
—
MSI
